ទិដ្ឋភាពទូទៅនៃគំរូ Rational
Rational គឺជាការគិតពិចារណាដោយផ្អែកទៅលើហេតុផលសមស្រប (វិចារណញាណ)។ គំរូ Rational នៃការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត គឺជាគំរូមួយដែលអ្នកធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តប្រើប្រាស់នូវភាពពិតជាក់ស្តែង ព័ត៌មានដែលទទួលបាន ការវិភាគ និងដំណើរការជាដំណាក់កាល ដើម្បីទទួលបាននូវសេចក្តីសម្រេចចិត្តចុងក្រោយ។
វាគឺជាគំរូនៃការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តដែលកើតមានមុនគេក្នុងចំណោមគំរូទាំងអស់។ គំរូនេះ ត្រូវបានអ្នកស្រាវជ្រាវជាច្រើនយកមកសិក្សាបន្ថែម ប៉ុន្តែមិនមាននូវឯកសារណាមួយបញ្ជាក់ច្បាស់លាស់ថាវាត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយនរណា និងនៅពេលណានោះទេ។ តែវាទំនងជាត្រូវបានវិវត្តខ្លួនចេញពីទ្រឹស្តី Rational Choice ដែលបានបង្កើតឡើងដោយសេដ្ឋវិទូជំនាន់ថ្មី ដែលអភិវឌ្ឍទ្រឹស្តីជំនាន់ដើមមួយចំនួននៅក្នុងអំឡុងសតវត្សទី១៨ ដែលមានលោក វីល្លៀម ស្តេនលេយ៍ ជេវុនស៍ (William Stanley Jevons) នៅក្នុងនោះផងដែរ។
អត្ថបទទាក់ទង៖ គំរូនៃការធ្វើសេចក្ដីសម្រេចចិត្តដែលអ្នកគួរយល់ដឹង
ដំណើរការនៃគំរូ Rational
ដំណើរការរបស់គំរូ Rational នៃការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត មានចំនួន ៧ ជំហាន ដូចខាងក្រោម៖
ជំហានទី៧ – ការអនុវត្ត ឬកែប្រែ៖ ប្រសិនបើជម្រើសនៃដំណោះស្រាយនោះ អាចដោះស្រាយបញ្ហាបាន នោះវាគឺជាសេចក្តីសម្រេចចិត្តដែលប្រកបដោយវិចារណញាណ (សមហេតុសមផល) បំផុត។ អ្នកអាចអនុវត្តវាចេញមកដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាដែលកំពុងចួបប្រទះនោះ ឬបញ្ហាដដែលនេះនៅថ្ងៃអនាគត។ ប៉ុន្តែប្រសិនជាវាមិនអាចដោះស្រាយបញ្ហានោះបាននោះទេ ត្រូវធ្វើការសាកល្បងនូវជម្រើសបន្ទាប់ទៀត។ គំរូនេះបង្កើតឡើងសម្រាប់ការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត ដោយប្រើប្រាស់វិចារណញាណ ក្នុងការជ្រើសរើសនូវជម្រើសដែលសមហេតុសមផលបំផុតពីក្នុងជម្រើសទាំងឡាយ ដើម្បីទទួលបានសេចក្តីសម្រេចចិត្តដែលល្អបំផុត។
ជំហានទី១ – ផ្ទៀងផ្ទាត់ និងកំណត់នូវបញ្ហា៖ ត្រូវធ្វើការបញ្ជាក់ឱ្យបានច្បាស់លាស់ថា យើងពិតជាកំពុងប្រឈមមុខជាមួយនឹងបញ្ហា។ ហើយកំណត់ឱ្យបានច្បាស់លាស់ថា បញ្ហាអ្វីដែលត្រូវធ្វើការដោះស្រាយ។
ជំហានទី២ – ស្រាវជ្រាវ និងស្វែងរកដំណោះស្រាយសម្រាប់បញ្ហានោះ៖ ស្វែងរកនូវដំណោះស្រាយឱ្យបានកាន់តែច្រើនតាមដែលអាចធ្វើបាន។ ធ្វើយ៉ាងណាស្វែងរកនូវព័ត៌មានជុំវិញបញ្ហាដែលកំពុងប្រឈមមុខនោះឱ្យបានច្រើន ដើម្បីងាយស្រួលក្នុងការបង្កើតនូវដំណោះស្រាយ។
ជំហានទី៣ – កំណត់នូវកម្រិតបទដ្ឋាន (ស្តង់ដារ) នៃភាពជោគជ័យ និងបរាជ័យរបស់ជម្រើសនៃដំណោះស្រាយទាំងនោះ៖ បង្កើតនូវដែនកំណត់នៃភាពជោគជ័យ និងបរាជ័យ ដើម្បីគណនាមើលថាតើជម្រើសមួយណាអាចដោះស្រាយបញ្ហាបាន។ កម្រិតនៃភាពជោគជ័យ មិនអាចខ្ពស់ពេករហូតដល់ថ្នាក់គ្មាននូវដំណោះស្រាយដែលអាចសម្រេចបាននោះទេ។ ត្រូវធ្វើយ៉ាងណាកំណត់ឱ្យមានលក្ខណៈជាក់ស្តែង និងអាចគណនាជាតួលេខបាន។
ជំហានទី៤ – បន្ថែមនូវព័ត៌មានអំពីលទ្ធផលសក្តានុពលរបស់ជម្រើសនីមួយៗ៖ ធ្វើការគណនានូវលទ្ធផលរបស់ជម្រើសនៃដំណោះស្រាយនីមួយៗ ដោយធ្វើការបង្កើតនូវតារាងកាពខ្លាំង និងភាពខ្សោយរបស់ជម្រើសនីមួយៗ ហើយធ្វើការប្រៀបធៀប។
ជំហានទី៥ – ជ្រើសរើសជម្រើសល្អបំផុត រួចធ្វើការសាកល្បងវា៖ តាមរយៈជំហានខាងលើ ជ្រើសរើសនូវជម្រើសដែលល្អបំផុត ហើយធ្វើការសាកល្បងអនុវត្តវា ដោយត្រួតពិនិត្យទៅលើលទ្ធផលដែលទទួលបានជាជំហានដំបូងផងដែរ។
ជំហានទី៦ – តាមដាន និងវិភាគនូវលទ្ធផលនៃការសាកល្បង៖ តាមដាន និងវិភាគថាតើដំណោះស្រាយនោះ អាចដោះស្រាយបញ្ហាដែលនៅចំពោះមុខនោះដែរឬទេ។
═━━━✥◈✥━━━═
ដកស្រង់ពី៖ សៀវភៅ ការគ្រប់គ្រង និងអភិវឌ្ឍស្ថាប័ន
About the Author
